Sevgili Sinem Karatay diyeti tariflerini ve deneyimlerini bizlerle paylaşmaya devam ediyor…
Uzun zaman oldu biliyorum yazmayalı. Şu anda Karatay Diyeti’ne başlamamın üzerinden 1 aydan fazla zaman geçti. Arada yaz ortasında çok ağır, mikrobik bir boğaz enfeksiyonu geçirdim ve okul ile ilgili yapılacaklar sarkınca yazmaya hiç fırsatım olmadı. İyileştim, okul işlerini biraz rahatlattım ve yine karşınızdayım.
Dedim ya, Karatay Diyeti’ne, daha doğrusu Canan Karatay’ın tavsiye ettiği şekilde beslenmeye ve yaşamaya başlayalı 1 aydan uzun zaman oldu, 40 gün diyebiliriz. Bu zaman diliminde artık bu şekilde beslenmeye çok alıştım. Toplamda ise 5.5 kilo verdim. Arada kaçamaklarım oldu, yürüyüş yapamadığım günler oldu, hasta olduğum dönem çok dikkat edemedim. Ama hakkıyla 5.5 kilo vermiş olmanın gururunu yaşıyorum. Kaldi 7 kilo :) Bundan sonrası çok hızlı olmayacak gibi gözüküyor, ama uzun vadede yavaş yavaş istediğim kiloya ulaşacağımdan eminim.
Daha önceki yazılarımda yoğurt konusuna değinmiştim. Canan Karatay Hanım evde yapabiliyorsanız yoğurdunuzu kendiniz yapmanızı öneriyor. Ben başlarda evde yoğurt yapmak için sütü nereden bulacağım, neyle mayalayacağım, nasıl tutturacağım diye korktuğum için, ev tipi ya da köy tipi olarak satılan yoğurtlardan alıyordum, hatta bunu da yazmıştım.
Geçenlerde Canan Karatay’ın yeni kitabı Karatay Mutfağı’nı aldım ve başladım okumaya. Aslında kitapta kısaca diğer iki kitapta da anlatılan basit kurallar ve gerekçeleri anlatıldıktan sonra, Karatay Diyeti’ne ve yaşam tarzına uygun olacak şekilde pek çok farklı tarife yer veriliyor. Bu tarifler sadece yemek tarifleri değil, evde tereyağı, salça, sirke, yoğurt, lor peyniri, tarhana gibi eskiden anneannelerimizin babaannelerimizin kışlık yaptıkları hazırlıkların nasıl kolayca yapılabileceği de tarif ediliyor. Kullandığım tereyağı annemin köyden alıp yolladığını, salçamı ev yapımı aldığımı ve her yaz sonu annemin kendisi tarhana yapıp bana yolladığını düşünürsek, oldukça şanslıyım. Evin yanındaki şarküteride de oldukça güzel envai çeşit peynirin yanında lezzetli lor peynirleri de satılıyor. Yoğurdu da ev tipi-köy tipi alıyordum ve gayet lezzetliydi ama evde yapılmış yoğurttan daha güzel bir yoğurt olamaz. Annem yıllardır tanıdığı sütçüden (şimdileri aynı sütçünün oğlundan) süt alıp evde yoğurt yapar zaten. Tam benim sevdiğim kıvamda, hafif sulu, market yoğurtlarına göre daha ekşi bir yoğurt olur ev yoğurdu.
Geçenlerde, kitabı aldığım gün, markette daha önce aldığım köy yoğurdundan kalmamıştı. Ben de cam kasede satılan organik yoğurdu denemeye karar verdim. Annemin ev yoğurduna oldukça benzeyen bir tadı vardı. Köy tipi yoğurttansa bundan sonra bunu alayım diye düşündüm. Eve döndüğümde kitapta evde yoğurt yapımını okudum ve tekrar denemeye karar verdim. Daha önce hüsranla sonuçlanan bir denemem olmuştu. Ertesi gün marketten bir kase daha aynı organik yoğurttan aldım (1 kase 1 günde hemen bitiyor çünkü:) ve bir de şişede satılan günlük sütlerden aldım. Önceki günden bana kalan cam kasede yoğurdumu organik yoğurt ve günlük süt ile mayaladım ve sonuç mükemmeldi. Tarifi verelim bakalım:
- 700 ml günlük şişe süt
- 1-2 çorba kaşığı yoğurt
- Sütü kaynatmak için bir tencere
- Yoğurdu mayalamak için cam bir kap
- Yoğurt mayalanırken sarmak için büyükçe bir bez
- Tahta kaşık
Ben evde yoğurt yapmak için aldığım organik yoğurtların cam kaselerini kullandım. 1 cam kase 700 ml olduğu için 1 kase yoğurt için 700 ml, 2 kase yoğurt için ise 1400 ml günlük şişe süt kullandım. Kabınızın ne kadar hacimde olduğunu bilmiyorsanız, kullanacağınız sütü kabınıza boşaltarak ne kadar yoğurt yapmak istiyorsanız o kadar süt koyarak ölçebilirsiniz. Ölçtüğümüz sütü bir tencereye koyarak kaynatıyoruz. Günlük süt kullandığımız için annelerimizin çiğ sütü kaynattığı gibi uzun süre kaynamasına gerek yok. Mümkünse kaynamaya başladığı anda altını kapatmalısınız. Üzerinde bir köpük ve kaymak oluşacaktır, bunu atmıyoruz ya da süzmüyoruz ki yoğurdumuz daha kıvamlı olabilsin. Isınan sütü cam kaplarımıza koyup ağızları açık şekilde soğumaya bırakıyoruz. Şimdi söyleyeceğim şey çok anne yöntemi ama başka türlü ısısını ayarlamak zor. Süt vücut ısımıza kadar soğumalı olmalı, yani 37 derece civarı. Bunu anlamak içinse termometre filan kullanmaya gerek yok, anneanne yöntemi küçük parmağımızı sütün içine sokuyoruz ve aynı ısıdaysa olmuş demektir :) İlk kez yoğurt mayalıyorsak aldığımız tadını sevdiğimiz bir yoğurttan(organik ya da köy-ev tipi olursa daha iyi olur, prebiyotik de denenebilir), daha önce mayaladıysak da son yaptığımız yoğurttan ayırdığımız 1-2 kaşık yoğurdu her bir kaba koyup tahta bir kaşıkla tamamen karıştırıyoruz. Kapların ağzını kapatıp bir bezle sarıp oda sıcaklığında bir köşede beklemeye bırakıyoruz. Kitapta 6-8 saat beklemesini öneriyor ancak ben yoğurdu unutup evden çıktım. Toplamda 10-12 saat dışarıda sarılı şekilde kaldı. Eve döndüğümde ekşimiş olabileceğinden korkarak ama yapacak bir şey olmadığını bilerek şansımı denemek için dolaba koydum ve gece boyu dolapta kaldı. Ertesi gün yoğurdun tadına bakarken oldukça şüpheliydim ama tadı mükemmel olmuştu. İkinci denememde gönül rahatlığıyla 10 saat beklettim, sanırım bundan sonra da daha az bekletmeyeceğim.
Yarın üçüncü kez kendi yoğurdumu yapacağım. Bahsettiğim cam kaselerden (700 mllik) 2 tanesini bir seferde mayaladığımda bana 2 gün yetiyor bu yoğurt. Daha fazla yapabilirsiniz, ama unutmayın 1 haftadan uzun süre aynı yoğurdu yemeyecek şekilde ayarlayın. Çünkü evde yapılmış bir yoğurt olduğu için hızla ekşimeye başlıyor. Evde yoğurt bittiğinde yoğurt yapmaya kalkarsanız, o gün dışarıdan yoğurt almak zorunda kalırsınız. Bu yüzden evdeki yoğurt bitmeden 1 gün önce yeni yoğurt yapmayı unutmayın.
Twitter’da yoğurt yapmayı denediğimi yazdığımda arkadaşlarımdan sütün içine az miktarda krema ya da süt tozu koyduklarında kıvamının daha iyi olduğuna yönelik geri dönüşler aldım. Süt tozu konusunda çok katıyım, kullanmam, zaten Karatay’a göre de kullanmamak gerekiyor. Günlük şişe sütler çiğ yeni sağılmış süte nazaran çok yağlı olmadığı için doğal bir krema eklenebilirmiş gibi geliyor. Ama katkısız olduğundan emin olmak gerekiyor. Benim damak tadıma şu an yaptığım yoğurdun katı olmayan kıvamı uyuyor. Daha yoğun olmasını istiyorsanız krema ekleyebilir ya da güvendiğiniz bir yerden çiğ süt alıp iyice kaynattıktan sonra yoğurdunuzu mayalayabilirsiniz, tamamen size kalmış.
Yazı & Fotoğraf: Sinem Çomarlı